De meest ongecompliceerde manier om een belastingvrije schenking te doen is door gebruik te maken van de vrijstellingen. Zo kunt u elk kind, ongeacht zijn leeftijd, jaarlijks een bedrag schenken dat niet belast wordt binnen de algemene vrijstelling. Deze vrijstelling verandert jaarlijks en zal in 2022 5.677 euro bedragen. Voor geschenken aan kleinkinderen of andere familieleden en vrienden geldt een jaarlijkse vrijstelling van 2.274 euro per persoon.
Eenmalige verhoogde vrijstelling
U kunt ook profiteren van een aantal eenmalige verhoogde vrijstellingen. Als uw kind bijvoorbeeld tussen 18 en 40 jaar oud is, kunt u het een eenmalige schenking doen tot 27.231 euro zonder belastingen. Dit kan ook als uw kind ouder is dan 40 jaar en een echtgenoot of partner heeft die jonger is dan 40 jaar. Deze verhoogde vrijstelling kan overigens niet in hetzelfde jaar gebruikt worden als de algemene vrijstelling. Als de schenking gebruikt wordt voor een dure studie van uw kind (minimaal € 20.000 per jaar), mag deze eenmalige verhoogde vrijstelling nog verder verhoogd worden tot € 56.724. Let op: hier zijn aanvullende voorwaarden aan verbonden, zoals bijvoorbeeld de vastlegging van de schenking in een notariële akte. In de praktijk wordt de verhoging voor de studie nauwelijks gebruikt.
Schenking voor eigen woning
De “jubelton” is een verhoogde vrijstelling waarmee uw kind € 106.671 belastingvrij kan schenken. Deze schenking kan worden gegeven door grootouders of andere familieleden, maar ook door niet-familieleden, zolang de ontvanger tussen 18 en 40 jaar oud is (of een partner heeft tussen 18 en 40). Het geld moet gaan naar de eigen woning, bijvoorbeeld voor aankoop of opknappen.
Schenken voor eigen woning in 2023 en 2024
Het kabinet heeft aangegeven de schenkingsvrijstelling voor de eigen woning per 2023 te verlagen naar € 28.947 (gelijk aan het bedrag van de eenmalige algemene verhoging voor kinderen). In 2024 wordt deze vervolgens helemaal afgeschaft. Bij de gespreide schenking (in 2022 een bedrag en in 2023 aanvullen tot € 106.671) moet volgens de Belastingdienst de schenking in 2022 minimaal de gewone vrijstelling plus € 1 zijn. Voor een schenking aan een kind is dat dan minimaal € 5.678 en voor een schenking aan anderen € 2.275.
Schenkingen aan een goed doel met een ANBI-status of een algemeen nut beogende instelling (SBBI), zoals een sport- of muziekvereniging, zijn volledig vrijgesteld van schenkbelasting. Onder bepaalde voorwaarden kunnen donateurs deze giften ook aftrekken voor de inkomsten- of vennootschapsbelasting.
Benut de tariefverschillen
Wilt u een hoger bedrag schenken dan de vrijstelling waar u een beroep op kunt doen, dan is over de eerste € 130.425 boven de vrijstelling schenkbelasting van 10% verschuldigd en over het meerdere 20%. De tarieven van 10% en 20% gelden voor een schenking aan uw partner of kinderen. Voor een schenking aan uw kleinkinderen geldt een tarief van respectievelijk 18% en 36%. Voor een schenking aan overige familieleden of andere verkrijgers gelden tarieven van 30% en 40%. Door periodiek gebruik te maken van de vrijstellingen en de eerste schijf, kunt u uw toekomstige nalatenschap al verkleinen. U bespaart daarmee het verschil tussen de eerste en de tweede schijf ten opzichte van de vererving van datzelfde vermogen. Voor de erfbelasting gelden namelijk dezelfde schijven en tarieven.
We leggen het uit met een voorbeeld
Stel u heeft een vermogen van € 1 miljoen en uw kind is enig erfgenaam. Zonder schenkingsplan wordt bij uw overlijden ca. € 850.000 (het meerdere boven de kindvrijstelling van de erfbelasting + eerste schijf) belast met erfbelasting tegen 20%. Door bij leven gedurende zes jaar € 135.000 te schenken (schenkingsvrijstelling + eerste schijf) is maximaal 10% schenkbelasting verschuldigd. De besparing is ca. € 85.000. Bekijk hier de exacte vrijstellingen en tariefverschillen.
Schenkingen bij elkaar optellen
Voor de bepaling van de vrijstelling en de hoogte van de schenkbelasting moeten soms schenkingen bij elkaar worden geteld. Zo worden schenkingen van personen die elkaars partner zijn aan dezelfde persoon bij elkaar geteld. Schenkingen van beide ouders aan een kind worden altijd bij elkaar opgeteld, ook al zijn de ouders gescheiden. Maar als opa en oma gescheiden zijn, dan mag een kleinkind van ieder € 2.274 belastingvrij ontvangen. Schenkingen door dezelfde persoon aan partners worden ook bij elkaar geteld. Als u aan uw kind en aan zijn partner ieder € 100.000 schenkt, worden de schenkingen bij elkaar geteld en wordt het meerdere boven de € 5.677 belast met schenkbelasting. Over € 130.425 is dan 10% verschuldigd en over € 63.898 20%.
Aangifte schenkbelasting
Voor schenkingen die lager zijn dan de jaarlijkse vrijstelling hoeft de begiftigde geen aangifte schenkbelasting te doen. Wordt er meer geschonken, dan moet de begiftigde vóór 1 maart van het volgende jaar aangifte van schenkbelasting doen. Bijvoorbeeld, als u iemand in 2022 een schenking hebt gedaan, moet hij of zij voor 1 maart 2023 aangifte doen. Bij gebruik van de eenmalige hoge vrijstelling moet altijd aangifte worden gedaan, zelfs als er geen belasting verschuldigd is.
Eigen doelstellingen
Voordat u daadwerkelijk gaat schenken, moet u uzelf eerst de vraag stellen: is het – gezien mijn financiële situatie – wel verstandig om te schenken? Het is belangrijk dat u onderzoekt of u zelf voldoende vermogen overhoudt voor de door u gewenste levensstijl, nu én in de toekomst. Dit geldt zeker als u met een schenkingsplan gaat werken. U krijgt daarbij te maken met lastige vraagstukken: hoe ziet mijn inkomen er bij pensionering uit? Wat is de invloed van inflatie op mijn vermogen? Wat als het rendement op mijn vermogen tegenvalt? Met welke kosten moet ik rekening houden als ik later zorg nodig heb? Wat gebeurt er als ik of mijn partner overlijdt?